The Hmm ON the power of Facebook
Facebook was sinds de ‘lockdown’ in april het meest gebruikte platform ter wereld. De kracht van het platform nam alsmaar toe waardoor velen beweren dat Facebook een staat aan het bouwen is waarvan Mark Zuckerberg de koning is. Kunnen we ons meer bewust worden van hoe deze platforms werken? The Hmm zocht het voor ons uit.
The Hmm
The Hmm ON is een reeks evenementen waarbij sprekers reflecteren over serieuze en soms verontrustende ontwikkelingen in de internetcultuur. Felix Meritis organiseerde op 18 november 2020 een The Hmm ON evenement online waarvoor hij drie sprekers uitnodigde om de kracht van Facebook te duiden. Ze beantwoordden vragen over hoe we ons meer bewust kunnen worden van de werking van zulke systemen, terwijl ze opzettelijk onzichtbaar gemaakt zijn voor ons. Over hoe we de sociale mediaplatforms die facebook ons aanbiedt, kunnen blijven gebruiken op een manier die onze privacy niet schendt en in hoeverre wij zelf onze data zijn.

De kracht van Facebook
Wanneer grote delen van de wereld in april in ‘lockdown’ gingen, was Facebook het meest gebruikte sociale platform wereldwijd. “Now that we are extremely online due to the corona crisis, we are living in Mark Zuckerberg’s wet dream,” stelt The Hmm. “We hielden contact met onze familie op WhatsApp, zagen hoe onze vrienden hun tijd thuis verdreven op Instagram en bleven via Facebook op de hoogte van het laatste coronanieuws.” Maar afgelopen jaar steeg niet enkel de macht van het platform, maar ook de kritiek ertegen. Aan het begin van de pandemie, toen betrouwbare informatie over het virus van levensbelangrijke waarde was, had Facebook het moeilijk met het intomen van boodschappen en werden posts steeds vaker door Artificiële Intelligentie beoordeeld. Voorbije zomer werd Facebook ook als een van de Big Tech-bedrijven ondervraagd over antitrust en privacy.
Waar zit nu de kracht van Facebook? “Het is niet alleen de manier waarop ze ons informatie bezorgen, maar ook hoe ze de informatie van ons halen via hun platforms: Facebook, WhatsApp en Instagram. De verfijning van locatiegebaseerde tracking, in combinatie met de persoonlijk gegevens die Facebook heeft over gebruikers en hun online gedrag, creëert een omgeving waarin mensen ervan overtuigd zijn dat hun smartphones naar hen luisteren en advertenties weergeven op basis van die gesprekken.”
“Now that we are extremely online due to the corona crisis, we are living in Mark Zuckersberg’s wet dream”
Met The Hmm ON reflecteerden de sprekers Nabiha Syed (The Markup), Theo Ploeg (Speculative Now) en Ben Grosser (kunstenaar) over de ontwikkelingen en gevolgen van Facebook.
“A professor calls Facebook a new government,” zegt Syed om de kracht van Facebook aan te tonen. We weten niet echt hoe de infrastructuur van deze platformen eruit ziet en dat vindt ze een probleem. Ook Ploeg en Grosser vinden dat er meer nood is aan transparantie. “It is an US company. Facebook desires to be everywhere. It scale is what makes it powerful. Facebook will keep people on its platform. We have to be aware what is happening behind the scenes and at the same time we need alternatives that are more transparent,” aldus Grosser. In zijn werk richtte de kunstenaar zich op de culturele, sociale en politieke effecten van software. Hij toont hoe software ons gedrag bepaalt en hoe ze verandert wie we zijn.

Ploeg benadrukt echter dat sociale media en ook Facebook niet op zichzelf staan, maar opereren in de samenleving: “Ze weerspiegelen de waarden en normen die we in de samenleving hebben. Sociale media is de boodschap waar onze samenleving naartoe gaat, een samenleving waar privacy niet meer bestaat. Het maakt ons ook slecht. Het zijn niet alleen Facebook of sociale media die ons naar deze situatie drijven. Het is de samenleving als geheel.”
Wat kunnen we doen?
Alle sprekers zijn het erover eens dat we positief moet blijven. In plaats van #deletefacebook moeten we een alternatieve visie vormen. Kunst kan een belangrijke rol spelen in het vergroten van de transparantie van systemen die met opzet voor ons onzichtbaar zijn gemaakt en we moeten mensen blijven inspireren om na te denken over wat er gebeurt binnen de infrastructuur van social media platforms. “Zo moeten we een manier zoeken om onze maatschappij en regering te organiseren. Een alternatief zoeken dat realistisch, transparant, gecentraliseerd én door het publiek beheerd wordt,” eindigt Grosser.